NCQچیست؟

هارد دیسک ها مکانیکی ترین قطعه موجود در کامپیوتر ها به شمارمی آیند. این موضوع باعث می شود هارد دیسک سیستم را از پتانسیل کارآیی واقعی آن دور کند. کندی هارد دیسک ها تنها به کامپیوترhardمحدود نمی شود و در وسایل الکترونیکی دیگر مثل پخش کننده های موسیقی که هارد دیسک دارند، نیز ردی از این اثر دیده می شود. ساختار هارد دیسک مربوط به سال 1956می شود. در این سال آی بی ام اولین هارد دیسک را با ظرفیت 5  مگابایت عرضه کرده که توسط 50 دیسک 24 اینچی فراهم می شد. این تکنولوژی در حال حاضر نیز به همین صورت استفاده می شود. در حال حاضر یک هارد دیسک 400 گیگا بایتی دارای 5 دیسک 3/5 اینچی هر کدام با ظرفیت 80 گیگا بایت است. با افزایش ظرفیت هارد دیسک ها، تنوع اطلاعات موجود روی آن ها نیز افزایش می یابد که باعث افزایش قابل توجه زمان دسترسی (Access Time) می شود. در واقع منظور همان مدت زمانی است که طول می کشد تا هدهای خواندن و نوشتن اطلاعات را بر روی دیسک پیدا کنند که در هنگام اجرای نرم افزارها از این تاخیر با نام Load شدن نرم افزار یاد می شود. که بخش اصلی این تاخیر مربوط به هارد دیسک می شود.
اما ساختار هارد چگونه است؟
هر هارد شامل چند دیسک می شود و هر دیسک دارای چندین واحد ذخیره سازی اطلاعات است. شیار یا (Track) یکی از این واحدها است. که به شکل دایره همانند شیارهای صفحه گرامافون است. واحد بعدی کلاستر (Cluster) است. خود کلاستر شامل یک یا چند سکتور یا قطاع (Sector) است. سکتورها کوچکترین واحد ذخیره سازی اطلاعات هستند. که اطلاعات درون آن قرار می گیرند ارتباط میان سکتورها توسط (فایل سیستم) بررسی و پیگیری می شود. برای خواندن و نوشتن اطلاعات از وسیله ای به نام هد استفاده می شود. هدها روی یک بازوی محرک قرار دارند. برای چرخش دیسک ها نیز از یک وسیله دوکی شکل استفاده می شود که باعث چرخش صفحه می شود. هر چه سرعت چرخش بیش تر باشد دیسک سریعتر عملیات ها را انجام می دهد. واحد این چرخش دور بر دقیقه یا RPM است. به مجموع زمان جستجوی فایل و چرخش دیسک زمان دسترسی می گویند. هنگامی که بسته های اطلاعاتی درخواستی از هارد افزایش یابد مدت زمان دسترسی افزایش پیدا می کند و برای کاربرد محسوس خواهد بود. هارد برای پیدا کردن و خواندن چند بسته اطلاعاتی که در نقاط مختلف هارد هستند و حرکت های اضافی زیادی انجام می دهد تا آن ها را پیدا کرده و بخواند. تکنولوژی NCQ یا صف بندی ذاتی دستورات برای حل این مشکل ارائه شده است این تکنولوژی برای دیسک های سازگار با درگاه SATA در نظر گرفته شده است.
و اما :NCQ
هارد دیسک های بدون NCQ دستورات را طبق ترتیبی که دریافت می کنند اجرامی کنند. درست مانند هنگامی که وارد یک فروشگاه شده اید و طبق لیست خرید خود را به ترتیب از قفسه های بر می دارید.هارد دیسک هایی که NCQ دارند دستورات را به ترتیب نزدیکی آن ها به محل فعلی هدهای هارد دیسک انجام می دهند. مانند هنگامی که در فروشگاه خرید خود را بر اساس لیست از اجناس نزدیک تر به خودتان شروع کنید. برای استفاده از NCQ چندین پیش نیاز وجود دارد، اولی پشتیبانی هارد دیسک شما از NCQ و دومی پشتیبانی کنترلگر دیسک از NCQ چنانچه این قابلیت در هارد دیسک داشته باشد بر روی آن ذکر خواهد شد.همچنین بعضی از مادر بوردهایی که پورت SATA دارند دارای قابلیتی به نام AHCI هستند که اجازه می دهد سیستم عامل از قابلیت NCQ استفاده کند. این قابلیت در ویندوز XP در نظر گرفته نشده است بنابراین هنگام نصب ویندوز XP باید درایورهای AHCI را نصب کنید. اما خوشبختانه ویندوز ویستا به طور کامل از این قابلیت پشتیبانی می کند و تنها کافی است حالت AHCI را در بایوس مادربورد فعال کنید.