بیائیم بهتر بدانیم وآموخته هایمان را بررسی کنیم(38)

نور فلوئورسان چیست؟

بیشتر چیزهایی که خاصیت نور افشانی دارند باید نخست، خود به حد کافی حرارت ببینند و گرم شوند تا بعد بتوانند به ما روشنایی بدهند. مثلاً در درون لامپ های برق معمولی، افروزه ای قرار گرفته که بر اثر جریان برق خوب گرم می شود، و پس از تحمل حرارت زیاد رنگش سرخ شده، روشـنایی پخش می کنند. ولی آیا می دانید که در طبیعت موادی یافت می شود که بدون نیاز به گـرم شدن، خود به رنگ های مختلفی نور افشانی می کنند؟ این مواد هنگامی فضای ما را روشن می گردانند که اشعه فوق بنفش بر آن ها بتابد. پس اشعه فوق بنفش این گونه مواد را تحریک می کند تا آن ها شروع به نور افشانی کنند. چنین نوری را فلوئورسان می نامند.
واژه ی فلوئورسان از نام یک جسم معدنی یعنی فلوئوریت گرفته شده است. این جسم قادر است که به رنگ های مختلفی نور فلوئورسانی پخش کند. اجسام دیگری که دارای همین خاصیتند برخی به شکل گاز، برخی به شکل مایع و برخی هم به صورت جامد می باشند. از همه مهم تر گردهای جامد و بلورین هستند که فسفر نامیده می شوند.اکنون ببینم عمل فلوئورسانی چگونه انجام می پذیرد؟
نخست باید اشعـه ی تحـریک کننده ای باشد تا بر اجسام فلوئورسان بتابد. این اشعه نوعی انرژی هستند که جذب برخی از اتم های اجسام فلوئورسان می گردند و آن ها را تحریک می کنند. آن گاه پس از زمان کوتاهی، چون اجسام تحریک شده می خواهند به حالت طبیعی خود بازگردند، انرژی جذب شده را به صورت نور از درون خود رها می کنند. این جریان، عمل فلوئورسانی نامیده می شود.
حالا ببینیم لامپ فلورسنت از چه درست شده و چگونه کار می کند:مقداری بخار جیوه در یک لامپ استوانه ای و دراز می ریزند و آن گاه جریان برق را از میان آن عبور می دهند تا بر اثر این کار « اشعه فوق بنفش » تولید شود. در ضمن، بر بدنه داخلی لامپ هم فسـفر مالیده اند که با جذب اشعه فوق بنفش تحریک می شود و همان گونه که شرح دادیم برایمان نور فلوئورسان می افشاند. نور لامپ فلورسنت چهار برابر سفیدتر از نور لامپ های معمولی است. از نظر استحکام نیز ده برابر بیشتر از آن کار می کند.
لامپ فلورسنت را می توان به اشکال گوناگونی در آورد. پس به دلیل همین مزایا است که در کارخانه ها، مغازه ها، مدرسه ها و حتی خانه ها روز به روز استفاده از لامپ فلورسانت بیشتر می شود.