بیائیم بهتر بدانیم وآموخته هایمان را بررسی کنیم(33) 

 چگونه با فشار سنج هوا را پیش بینی می کنند؟

بارومتر یعنی دستگاهی برای سنجش فشار هوا. این دستگاه برای اندازه گیری فشار جَو به کار می رود. اکنون ببینیم اصلاً، هوا تحت تأثیر چه عواملی واقع می شود.
ریشه تمام تغییرات در وضع هوا جریان هوای سرد و گرم است. این گونه جریان ها در میزان فشار جَو یا هوا تأثیر می گذارد.
بنابر این، اگر بتوانیم فشار هوا را اندازه گیری کنیم به جریان های هوای سرد و گرم نیز پی خواهیم برد و آن گاه در نتیجه، می توانیم وضعیت هوا را نیز پیش بینی کنیم.
با کدام دستگاه می توان فشار هوا را اندازه گرفت؟ با یک بارومتر جیوه ای. پس بارومتر یعنی دستگاه سنجش فشار هوا. نحوه ی کار با بارومتر به گونه ای است که در تصویر ملاحظه می کنید. در داخل یک ظرف مقداری جیوه ریخته و یک لوله‌ خلأ دار هم واژگونه بر روی آن قرار داده اند.
وقتی که هوا بر سطح جیوه فشار می آورد، جیوه در آن، بالا می رود و آن قدر بالا می رود تا وزن ستون جیوه با فشار هوا برابر شود. آن گاه می بینیم که جیوه در برابر یکی از اعدادی که بر بدنه‌ ی لوله چاپ شده، توقف می کند. با خواندن این عدد به میزان فشار هوا پی می بریم.
در شرایط عادی و در سطح دریا، جیوه در لوله‌ خلأ دار تا 75 سانتی متر بالا می رود.
اکنون فرض کنیم که فشار هوا کم شود، در این صورت جیوه اندکی پایین می آید. در ضمن، این تغییر به ما فهماند که باد و طوفانی دارد پیوسته به منطقه ی ما نزدیک می شود. زیرا همیشه باد به سوی مناطق کم فشار روی می آورد. اما بر عکس، هر گاه ستون جیوه در لوله، بالا برود نشان خوبی وضع هواست. در سـطح دریا فشار هوا به گونه ای است که جیوه حداقل و حداکثر بین 5/67 تا 5/77 سانتی متر بالا و پایین می شود.
پس تا این جا با « بارومتر جیوه ای » آشنا شدید. اکنون بارومتر خشک را برایتان تعریف می کنیم.
بارومتر خشک را آنه روئید می گویند. این واژه از زبان لاتینی گرفته شده و به معنای « غیر مایع » است. پس این نوع بارومتر با جیوه کار نمی کند.
طرز ساختن بارومتر خشک این گونه است :
نخست، فضای درون جعبه ای را از هوا خالی می کنند تا مانند لوله خلأ دار در «بارومتر جیوه ای»، قابل استفاده باشد. سپس هر گونه تغییری در فشار هوا بر بدنه‌ ی این جعبه تأثیر می گذارد. یعنی اگر فشار هوا زیاد بشود، بدنه ی جعبه تو می رود و در این هنگام فنری که در داخل آن نهاده شده و به عقربه ای متـصل است، به کار می افتد. این عقربه بر روی یک صفحه ی درجه بندی شده می گردد و درجه ی فشار هوا را به ما نشان می دهد.
بارومتر خشک به دقت بارومتر جیوه ای کار نمی کند. در ضمن جالب است این را هم بدانید که جیوه در میان مایعات از همه سنگین تر است. برای مثال اگر بخواهیم به جای جیوه، آب در لوله‌ بارومتر بریزیم، باید لوله اش به طول 9 متر باشد.