بیائی بهتر بدانیم وآموخته های خود را بررسی کنیم(6)

  پول برای اولین بار چه موقع مورد استفاده قرار گرفت؟

بشر تا مدتها بدون استفاده از پول، روزگار می گذرانده و آن روشی را که به نام «مبادله پایاپای» می شناسیم به کار می برده است. این روش با این ترتیب بود که هر کس اگر چیز یا کالایی داشت که برای خودش لازم نبود، می گشت و کسی را پیدا می کرد که آن کالا را لازم داشته باشد. بنابراین در عوض چیز مورد احتیاج خود، این کالا را مبادله می کرد.

اولین نوع پول که به وسیله بشر اولیه به کار می رفت، عبارت بود از چیز پوشیدنی یا خوردنی. سرخپوستان آمریکائی تکه های حکاکی شده از یک نوع پوست را که «ومپوم» می نامیدند، به عنوان پول به کار می بردند. انواع دیگر پول، عبارت از تنباکو، غلات، پوست یا نمک و بالاخره مهره و منجوق و از این جور چیزها بود.

عاقبت قطعه هائی از فلز جای انواع دیگر پول را می گرفت. اولین مردمی که پول سکه ای به کار بردند لیدی ها بودند، قوم معروفی که در آسیای صغیر می زیستند. در قرن هشتم قبل از میلاد آنها شروع به ساختن پول از قطعات فلزی کردند که دارای وزن و طرح متحدالشکلی بودند تا به آسانی تشخیص داده شوند.

البته طلا و نقره هم قبل از آن، به عنوان پول به کار رفته بود ولی نه به صورت سکه. آنها شمش هائی را رواج داده بودند که می بُریدند و وزن می کردند. اما هیچ نوع ضمانتی برای خالص بودن یا وزن در بین نبود. بنابراین لیدی ها اولین کسانی بودند که فکر می کردند بهتر است این قطعات فلزی را با نشانه ای مُهر بزنند تا ضمانتی در بین باشد. مردم دیگر هم از آنها تقلید کرده و بنابراین این کار تدریجاً در همه جا متداول شد.

بعد از قرون وسطی فکر تازه ای پدید آمد که به جای سکه های طلا یا نقره از اوراق تعهدی برای پرداخت پول استفاده کنند و اگر کسی که تعهد این اوراق را می کند آدم معتبری باشد، این اوراق به همان راحتی پول واقعی به کار خواهند رفت. بنابراین با بروز این فکر تازه عده ای از زرگرها و تجار و وام دهندگان پول شروع به انتشار اسکناس هائی کردند که تعهد شده بود در صورت تقاضا، نقداً پرداخت خواهند شد. این «پول رایج اعتباری » چون به شکل کاغذ بود، هم مطمئن تر و هم از نظر دست به دست گشتن راحت تر از طلا بود. به زودی بانک ها و بعد هم دولت ها شروع به انتشار این نوع ارواق تعهدی یعنی اسکناس کرده و بدین ترتیب بود که پول کاغذی به وجود آمد.

  چه موقع اولین هواپیما، پرواز کرد؟

افسانه های قدیمی نقل می کنند که بشر همیشه سعی می کرده، به نحوی عمل پرواز را انجام دهد. برای مثال، «ایکاروس» و «دائه دالوس» از جمله کسانی بودند که سعی کردند با بال هائی که از پر و موم ساخته بودند پرواز کنند. ولی این آزمایش مدت صدها سال، مرگ بسیاری را که خواستند دوباره آزمایش را امتحان کنند، فراهم آورد. یعنی وقتی بال های شکننده ساخته شده را با دست بر پشتشان می بستند و از ارتفاعات بلندی خود را پرتاب می کردند موجب مرگشان می شد. بدین ترتیب کم کم بشر متوجه این نکته شد که انسان هرگز نمی تواند با تقلید از طرز پرواز پرندگان، در هوا به پرواز درآید.

بنابراین یک وسیله جدیدی باید اختراع یا درست می شد و تا آنجائی که می دانیم «راجر بیکن» اولین کسی بود که پیشنهاد کرد: «ممکن است با ساختن موتوری که یک نفر هدایت آن را بر عهده داشته باشد، به این آرزوی دیرینه جامه عمل بپوشاند یعنی عمل پرواز در هوا را انجام دهد.»!!

در قرن هفدهم، توجه بشر به پروازهای «سبک تر از هوا» معطوف گردید. بنابراین اولین پرواز با بالون هائی که از هوای گرم و هیدروژن پر می شدند انجام گرفت. گر چه یکی از معایب بزرگ بالون این بود که ساکنین بالون کاملاً در اختیار و دستخوش تغییرات هوا بودند و دائماً به وسیله باد این طرف و آن طرف برده می شدند. به این ترتیب، بشر هنوز برای رسیدن به یک پرواز واقعی راه زیادی در پیش داشت.

اولین ماشین پرواز، سنگین تر از هوا، یک هواپیمای بی موتوری ساده بود که در سال 1804 ساخته شد. ظرفیتش، 154 اینچ مربع بود که روی یک میله نصب شده بود و دارای دُمی هم در عقب بود. در سال 1848، «جان استرینگ فلو»، اولین کسی بود که هواپیمای یک باله را که به وسیله نیروی بخار به حرکت در می آمد، ساخت. طول این هواپیما سی پا بود. پس از این که آزاد می شد، به تدریج بالا می رفت و با یک وسیله ساده ای هم که روی آن نصب کرده بودند می توانستند صعود آن را متوقف کرده و فرود ایند.

روسها ادعا می کنند که یک نفر روسی به نام الکساندر موژائیسکی، در سال 1882 اولین کسی بوده که با یک هواپیمای بخاری، پرواز کرده است. در 1896 دکتر «ساموئل پیریونت لنگلی» توانست یک پرواز موفقیت آمیز انجام دهد. بدین معنی که توانست 3250 پا با سرعت 25 میل در ساعت پرواز کند. بال هواپیمای او، 16 پا طول داشت.

در 17 دسامبر 1903، «اوریل رایت» شروع به ساختن یک موتور برای هواپیمای خود کرد یعنی با قدرت خود هواپیما را به هوا برد. البته این یک پرواز با استاندارد امروزی نبود و فقط 120 پا با سرعت 31 میل در هر ساعت، ارتفاع می گرفت. ولی همین هم کافی بود که آوریل و برادرش ویلبر را مصمم سازد که برای اولین بار هواپیمائی ساخته و پرواز دهند و پرواز آن به وسیله نیروی بخار نباشد، بلکه با قدرت خود هواپیما، به پرواز در آید.

بالاخره معروفست که یک نفر به نام « پرستون واتسون» پرواز موفقیت آمیزی را در سال 1902 با یک هواپیمای دو باله ای که موتور در آن کار گذاشته بودند، انجام داد. ولی این ادعا تا به حال رسماً تأیید نگردیده است.  

  کشیدن دخانیات از چه زمانی شروع شد؟

اولین مردمی که توتون را زراعت کرده و می کِشیدند، سرخ پوستان شمال و جنوب آمریکا بودند. موقعی که کریستف کلمب و سایر کاشفان اولیه آمریکا، قدم به این قاره گذاشتند، متوجه شدند که بومی های این سرزمین از توتون و تنباکو به صورت مختلف استفاده می کنند. مثلاً یک نوع چپق کشیدن بین سرخ پوستان رسم بود که علامت صلح بود. گذشته از این، سرخ پوستان عقیده داشتند که تنباکو خواص دارویی داشته و اگر آن را بکشند از بیماری ها در امان خواهند بود.

تنباکو برای اولین بار در قرن شانزدهم، به خاطر معروفیتی که از نظر خواص داروئی داشت، به اروپا برده شد و چپق های مخصوص آن نیز در اروپا عرضه شد. در 1619، چپق های مختلفی در انگلیس ساخته شده و تعداد سازندگان این چپق ها آنقدر زیاد شدند که حتی تشکیل یک صنف جداگانه را دارند. البته امروزه قسمت اعظم توتون به صورت سیگار به مصرف می رسد.

سیگار کشیدن هم یک عادت خیلی قدیمی است. کاشفان اولیه اسپانیائی متوجه این موضوع شدند که اهالی بومی هند غربی و مکزیک چیزی به اسم برگ سیگار دود می کنند. اهالی بومی هند غربی از یک نوع پوست نازک درخت نخل برای پیچیدن سیگار استفاده می کردند و در مکزیک هم غلاف ذرت را برای این منظور به کار می بردند.

اولین مردمی که از کاغذ برای پیچیدن سیگار استفاده کردند اسپانیائی ها بودند.
کشیدن سیگار در کشورهای نزدیک مدیترانه و دریای سیاه و خصوصاً نواحی تحت حکومت ترکیه به زودی رواج پیدا کرده و به شدت شایع شد. به طوری که زمانی که ارتش انگلیس، در سال های 1856- 1854 در «کریمه» می جنگیدند، سیگارهای ترکی را کشف کرده و در بازگشت آن را به عنوان ارمغان با خود به لندن بردند، و بعد از چند سال، اولین کارخانه سیگار سازی در لندن افتتاح گردید.